Twórcze pisanie!

autor: Marta Wąsik 


Do tych lekcji przygotowywałam się z książeczką zawierającą ćwiczenia w twórczym pisaniu „Jak pachnie oranżada?” Iwony Pastuszki z wydawnictwa GWO, która posłużyła mi za inspirację. Zadania pozmieniałam na potrzeby swoich uczniów.

 

 Wszyscy uczniowie są bardzo kreatywni. U niektórych należy jednak tę cechę obudzić, dlatego zanim zabieramy się do pisania opowiadań, robimy sobie rozgrzewkę (na którą poświęcam lekcję albo dwie). Uczniowie po takich zajęciach sami nie mogą się doczekać, kiedy zabiorą się za pisanie.
Nasze założenie: każdy pomysł jest dobry!
Dziecko często narzeka na brak pomysłu, ale to przypadłość chwilowa. Trudno jednak nakłonić je, by w końcu samo wpadło na jakiś pomysł, dlatego warto na początek trochę jego pomysłowością posterować.
Najpierw wymyślamy bohaterów, więc proszę o wskazanie dowolnego zawodu, jaki można wykonywać w życiu. Uczniowie podają policjanta, fryzjera, piosenkarza, weterynarza i wiele innych. Następnie wybranej postaci nadają imię, nazwisko czy pseudonim. Proszę o wypisanie trzech cech charakteru i trzech cech wyglądu danej postaci. Potem wymyślamy dla niej przyjaciela, a później przeciwnika. – W tym ćwiczeniu dzieci często wymyślają przeróżne zestawienia, które mogą wydawać się dziwne i niepasujące do siebie, ale chodzi o to, by zaczęły się śmiać, interesować i włączyły się do zabawy.
Kolejne zadanie polega na opisaniu mieszkania wymyślonej postaci – w kilku zdaniach.

 Teraz warto zwrócić uwagę na bogactwo językowe uczniów. Wcale nie jest tak, że dzieci znają mało określeń, tylko trzeba im podpowiedzieć, gdzie ich szukać. Dlatego przy kolejnym zadaniu włączamy zmysły. Każdy uczeń wybiera, co lubi jeść najbardziej, a następnie określa (w formie tabeli) wygląd, smak, zapach i dźwięk, z jakimi kojarzy mu się dany przysmak. Następnie uczniowie wyobrażają sobie miejsce, w którym czują się najlepiej i podobnie określają skojarzenia zapachowe, wizualne, smakowe i dotykowe. Na koniec prosimy o wyobrażenie sobie piwnicy w starej kamienicy i jak wcześniej szukamy skojarzeń zmysłowych.

Po ćwiczeniach następuje chwila na wnioski i teorię na temat pisania opowiadań. Przypominamy, jakie elementy zawiera dobre opowiadanie, zbieramy słownictwo określające następstwo czasowe oraz dynamizujące akcję, zwracamy uwagę na poprawny zapis dialogów.

Kolejne zadanie polega na uzupełnianiu tekstu. Zapisujemy początek opowiadania i prosimy o rozbudowanie, np. poprzez opis bohatera albo miejsca.

„Pewnego słonecznego poranka, gdy pani Waleria spacerowała ze swoim pieskiem, nogi same poniosły ją na piękną polanę.” – opisz psa/ panią/polanę.
„Nagle podszedł do niej mały, smutny chłopiec…” – wprowadź dialog.
„Pani Waleria nie spodziewała się, że obce dziecko może wzbudzić w niej tak duże emocje. Postanowiła… - co działo się dalej?